Hoe werkt eigen verbruik van zonne-energie?

De energie van je zonnepanelen zelf verbruiken

Heb je al zonnepanelen of heb je beslist om extra te besparen op je energiefactuur door enkel elektriciteit te verbruiken die je zelf opwekt? Dat is het principe van het eigen verbruik van zonne-energie. Je eigen verbruik verhogen is makkelijker dan je denkt. We leggen het je even uit.

Wat is eigen verbruik van zonne-energie?

Eigen verbruik betekent dat je de energie verbruikt die je zonnepanelen opwekken op het moment dat ze de energie opwekken, zonder deze terug op het net te plaatsen. Dankzij eigen verbruik van zonne-energie kun je dus je eigen opgewekte elektriciteit gebruiken en zo minder afhankelijk worden van het nationaal elektriciteitsnet. Gemiddeld genomen wordt geschat dat eigenaars van zonnepanelen ongeveer 30% van de elektriciteit die ze opwekken, verbruiken. De rest wordt meteen in het net geïnjecteerd. Het is echter ook mogelijk om dat eigen verbruik tot 80% te verhogen. Het eigen verbruik is dus een van de beste oplossingen om je zonnepanelen rendabeler te maken.

Hoe werkt het eigen verbruik?

Zonnepanelen produceren vooral overdag energie (piekproductie zonne-energie). Maar dan zijn we vaak niet thuis (we kunnen bijvoorbeeld niet elke dag van thuis uit werken). Bovendien produceren de zonnepanelen in de zomer, als er vaker licht en zon is, meer elektriciteit dan we nodig hebben op dat moment. We gebruiken dus geen 100% van de elektriciteit op het moment dat die opgewekt wordt.

Eerst en vooral is het belangrijk om je zonnepanelen te installeren op een oppervlak dat goed is blootgesteld aan de zon om je productie te optimaliseren. De panelen worden vervolgens aangesloten op een of meerdere omvormers die de gelijkstroom die door de panelen wordt opgewekt omzetten in wisselstroom die we thuis kunnen gebruiken. Op basis daarvan kun je je eigen verbruik verhogen op verschillende manieren.

Hoe verhoog je eigen verbruik?

Er bestaan verschillende oplossingen - die gecombineerd kunnen worden - om je zonneproductie af te stemmen op je elektriciteitsverbruik:

• Elektrische huishoudapparaten opzetten tussen 11.00 en 15.00 uur: Het is beter om de elektriciteit die je zonnepanelen opwekken overdag te verbruiken. Wacht dus best op de productiepiek tussen 11.00 en 15.00 uur om je wasmachine, droogkast of vaatwasmachine te laten draaien (of programmeer ze). Zo kan je het eigen verbruik al met 10% laten stijgen.
• Overdag sanitair water opwarmen: In de meeste gevallen vult de boiler zich 's nachts. Dat kan echter ook geprogrammeerd worden, zodat de boiler overdag gevuld wordt. Dan kun je de energie die je zonnepanelen opwekken meteen inzetten. Als je sanitair water op een andere manier wordt opgewarmd (gas, stookolie ...), raden we je aan om een thermodynamische boiler te installeren. Op die manier verlaagt die factuur enerzijds en stijgt je eigen verbruik anderzijds. Je slaat die elektriciteit dus op in de vorm van warm water.
• Een zonnebatterij installeren: Om onafhankelijker te worden van elektriciteitsleveranciers kun je een thuisbatterij installeren. Dankzij dit toestel kun je in een groot deel van je behoeften voorzien door de energie die overdag wordt opgewekt op te slaan. Zo kun je die elektriciteit later gebruiken als je er meer nodig hebt (vooral 's avonds). Investeren in een batterij brengt bepaalde kosten met zich mee. Toch is het een van de efficiëntste manieren om het eigen verbruik aanzienlijk te verhogen tot wel 80% in plaats van gemiddeld 30 à 45%. In Vlaanderen is de batterij daarentegen momenteel voordeliger. Vlaanderen biedt een premie aan op thuisbatterijen tot in 2024. Anderzijds draait de digitale meter niet terug en is deze "compensatie" dus niet meer van toepassing. Het is dus bijzonder interessant om je eigen verbruik in Vlaanderen te maximaliseren. Maar verlies hoe dan ook de grootte en het vermogen van de batterij niet uit het oog, of je nu al dan niet beslist om de sprong te wagen. Hoe groter de batterij, hoe meer energie je erin kan opslaan en hoe hoger je eigen verbruik. → Voor meer informatie over batterijen, vind je hier een van onze talrijke artikels.
• Investeren in een warmtepomp: Door je zonnepanelen te koppelen aan een warmtepomp kun je het eigen verbruik ook verhogen. Een warmtepomp haalt twee derden van de warmte die ze verschaft uit de omgeving en één derde uit elektriciteit. Als die elektriciteit wordt opgewekt door je zonnepanelen, stijgt je eigen verbruik. Het is dus zeker en vast interessant om die technologie toe te passen om je eigen verbruik te maximaliseren. Bovendien zorgt de installatie van een lucht/lucht-warmtepomp (vroeger airconditioning genoemd) voor extra comfort in de zomer (als je veel opwekt) en is het een aanvulling op je klassieke verwarming in het tussenseizoen en in de winter.
• Een laadpaal installeren: Als je overweegt een elektrische wagen aan te schaffen, kun je ook een laadpaal installeren als aanvulling op je zonnepanelen. Zo kun je de zonne-energie overdag gebruiken om je wagen op te laden. Dankzij deze combinatie bescherm je jezelf bovendien tegen de stijgende brandstofprijzen én maximaliseer je de opbrengst van je zonnepanelen.

Wat zijn de voordelen van eigen verbruik?

Je zonne-energie zelf verbruiken heeft veel voordelen:

• Je verbruikt minder energie van het net en bent er dus minder afhankelijk van.
• Je beschermt jezelf op financieel vlak tegen prijsschommelingen op de energiemarkt: elektriciteit, gas, stookolie en brandstof.
• Je verlaagt je elektriciteitsfactuur en kan tot wel 40% extra besparen.
• Je verlaagt je (andere) energiekosten.
• Je verhoogt het rendement van je investering in zonnepanelen.
• Je gebruikt hernieuwbare energie die lokaal wordt opgewekt en zo daalt je ecologische voetafdruk.

Wat zijn de concrete oplossingen om je eigen verbruik te verhogen?

Hier een lijst met concrete acties die je kunt ondernemen om je eigen verbruik te verhogen:

• Installeer zonnepanelen om je eigen elektriciteit op te wekken
• Controleer je productie en je verbruik aan de hand van een meter voor eigen verbruik (smart meter)
• Produceer je warm water met een thermodynamische boiler
• Sla je energie thuis op in een thuisbatterij
• Installeer een laadpaal en laad je elektrische wagen overdag op met je zonne-energie
• Verhoog je verwarmings- en/of koelcomfort met een lucht/lucht- of lucht/water-warmtepomp

Wil je meer weten over de voordelen van eigen verbruik en hoe je jouw energiefactuur kunt verlagen? Neem contact op met Energreen voor deskundig advies en oplossingen op maat.