Netoverspanning: welke oplossingen?

Niet zo lang geleden is er veel aandacht geweest voor netoverspanning in de media. Dit fenomeen is sinds 2022 toegenomen als gevolg van de groei van zonnepaneelinstallaties, maar er zijn gelukkig oplossingen voorhanden. Laten we eerst uitleggen wat netkoppeling en netoverspanning inhouden, en vervolgens bespreken we enkele mogelijke oplossingen voor jou.

Wat is netkoppeling?

Netkoppeling, ook wel bekend als netgekoppelde zonnepanelen of een netgekoppeld PV-systeem, verwijst naar een systeem waarbij zonnepanelen zijn aangesloten op het openbare elektriciteitsnet. Dit betekent dat de zonnepanelen elektriciteit kunnen leveren aan jouw huishouden of bedrijf, en het overschot aan opgewekte elektriciteit kan worden teruggeleverd aan het elektriciteitsnet.

De rol van de omvormer

Een essentieel onderdeel van een netgekoppeld systeem is de omvormer, die de gelijkstroom (DC) van de zonnepanelen omzet in wisselstroom (AC), de vorm van elektriciteit die door het net en de meeste huishoudelijke apparaten wordt gebruikt.

De teruggeleverde elektriciteit moet voldoen aan de normen van SYNERGRID, de Belgische vereniging van netbeheerders, die zorgvuldig worden gecontroleerd bij al onze klanten.

De omvormer bewaakt voortdurend of de parameters van de opgewekte elektriciteit voldoen aan de normen, met name wat betreft de spanning (in Volt). Wanneer de spanning van het distributienetwerk buiten de door de norm vastgestelde grenzen valt, schakelt de omvormer automatisch los van het netwerk om de veiligheid van zowel jouw elektrische installatie als die van je buren te waarborgen. Deze loskoppeling duurt doorgaans ongeveer vijftien minuten. Zodra de spanning weer binnen de normen valt, start de omvormer automatisch opnieuw.

De norm stelt een eerste drempel voor loskoppeling vast bij een gemiddelde spanning van 253V over een periode van 10 minuten, en een tweede directe loskoppelingsdrempel bij 264,5V.

Netoverspanning

Waarom is de spanning van het netwerk soms te hoog? Netbeheerders moeten een stabiel netwerk leveren waarbij de waarden binnen de toleranties van de norm vallen. Door verschillende redenen kunnen sommige netwerkparameters echter deze toleranties overschrijden.

Het toenemende aantal zonnepaneelinstallaties in de afgelopen jaren, mede gedreven door geopolitieke omstandigheden en de energiecrisis, heeft bijgedragen aan dit fenomeen. In sommige nieuwere wijken zijn bijna alle huizen uitgerust met zonnepanelen. Hoe meer elektriciteit door een geleider (de distributiekabels in de straat) wordt gestuurd, hoe hoger de spanning wordt.

Is dit normaal?

Nee, een te hoge spanning verstoort het goede functioneren van je zonnepaneelinstallatie. De netbeheerder is wettelijk verplicht om een spanning binnen de normen te leveren, zelfs als er zonnepanelen zijn geïnstalleerd.

Welke oplossingen zijn er?

Zelfconsumptie bevorderen: Beperk de teruglevering aan het netwerk door zoveel mogelijk zelf de opgewekte elektriciteit te verbruiken op het moment van productie. Een goede oplossing hiervoor is een thuisbatterij.

Installatie van een slimme meter: Hiermee kan de stroominvoer en het verbruik nauwkeurig worden gemeten, waardoor netbeheerders het probleem kunnen analyseren en mogelijk oplossen door aanpassingen in het netwerk.

Versterking en modernisering van het netwerk zijn op lange termijn noodzakelijk om dit probleem structureel aan te pakken. Dit vereist aanzienlijke investeringen, zoals erkend door belangrijke netbeheerders zoals FLUVIUS en SIBELGA.

Professionele Controle

Elektricien: Een erkende elektricien kan een uitgebreide controle uitvoeren om de oorzaak van spanningsproblemen te identificeren en op te lossen. Netbeheerder: Neem contact op met je netbeheerder (zoals Fluvius in Vlaanderen) om de situatie te melden. Zij kunnen een inspectie uitvoeren en de spanningskwaliteit controleren.

Klachtenprocedure

VREG: Als spanningsproblemen blijven bestaan en je netbeheerder biedt geen adequate oplossing, kun je een klacht indienen bij VREG, de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt. Zij kunnen je helpen om de kwestie verder te onderzoeken en op te lossen.